Fotografia krajobrazowa w górach to wyjątkowo przyjemny sposób aktywnego spędzania wolnego czasu. Wspaniałe rozległe panoramy, piękno otaczającej przyrody oraz zmienne, dynamiczne warunki pogodowe sprawiają, że wyjście w górski plener fotograficzny może być wyjątkowym doświadczeniem. Warto pamiętać o tym, że w górach bywa niebezpiecznie. Nagłe zmiany pogody i temperatur, ograniczona widoczność, opady deszczu, śniegu, czy też najzwyklejsze zmęczenie spowodowane wielogodzinną wędrówką mogą być przyczyną nieprzyjemnych zdarzeń na szlaku. Jak przygotować się na wędrówkę w góry z aparatem? Co zabrać i jak przygotować się na plener w góry? Jak przygotować plener fotograficzny? Oto kilka rad dla fotografów, którzy planują wykonać zdjęcia krajobrazu górskiego lub dla tych, dla których fotografia plenerowa jest pasją i sposobem na spędzanie czasu.
Fotografia górska i krajobrazowa – jak zacząć?
Dobre zaplanowanie wycieczki/pleneru to podstawowa sprawa. Nasze przygotowanie powinno być uzależnione od tego, jakie miejsce zamierzamy odwiedzić, aby uwiecznić krajobraz górski. Nieco inaczej będziemy planować wycieczkę w plener w okolicach Zakopanego, np. do Doliny Chochołowskiej, inaczej w Tatry Zachodnie, a jeszcze inaczej na alpejski trzytysięcznik. Niezbędne będzie sprawdzenie czasu przejścia do miejsca docelowego, wariantów powrotu lub ewentualnego noclegu, różnicę wysokości konieczną do pokonania, czy wreszcie czas na dotarcie do miejsca, z którego zamierzamy rozpocząć wycieczkę. Warto poświęcić czas przed wyjazdem i sprawdzić informacje dostępne w przewodnikach, skorzystać z map papierowych/elektronicznych, publikacji na stronach czy forach internetowych. Ten etap jest również bardzo interesującym i ciekawym zajęciem. Obecnie w dobie wszechobecnych smartfonów, nadajników GPS oraz elektroniki, bardzo pomocne okazuje się oprogramowanie, które możemy zainstalować na swoim smartfonie a podczas pleneru, w każdej chwili z niego skorzystać. Osobiście używam kilku bardzo przydatnych aplikacji, dzięki którym zaplanowanie wycieczki w góry jest przyjemne i bardzo proste, są to m.in.:
- Mapy Google
- mapy.cz
- mapa-turystyczna.pl
Bardzo istotne przy planowaniu sesji w górach, są również informacje o dokładnych godzinach wschodu/zachodu słońca, czy księżyca, kierunku oraz sposobie padania światła. Jest to ważne szczególnie w fotografii pejzażowej, gdzie miękkie i ciepłe światło jest kluczowe. Warto zatem wiedzieć, o której godzinie dotrzeć na miejsce oraz z jakiego kierunku będzie padać światło. Osobiście polecam dwie bardzo funkcjonalne aplikacje, które pozwalają w łatwy sposób sprawdzić wszystkie potrzebne informacje. Ponadto kopalnią wiedzy o miejscach oraz olbrzymią bazą zdjęć pomagającą dobrze przygotować się do fotografowania w terenie jest aplikacja Google Earth. Aplikacja pozwala z poziomu telefonu czy komputera sprawdzić topografię terenu oraz zobaczyć zdjęcia wykonane w danej lokalizacji. Dodatkowo pomocne są również obrazy na żywo z ogólnodostępnych kamer internetowych, dzięki którym możemy na bieżąco sprawdzać panujące warunki.
- Sun Surveyor
- The Photographer’s Ephemeris
Na etapie planowania bardzo przydaje się wiedza na temat warunków atmosferycznych, które mogą nas spotkać. Informacje o ciśnieniu, wietrze, pułapie chmur, frontach, widoczności czy wreszcie przewidywana dynamika zmian, są bardzo przydatne i mogą bardzo pomóc podczas przygotowania się do pleneru oraz w wyborze miejsca docelowego. Osobiście korzystam z i polecam następujące aplikacje:
- meteo.pl
- windy
- yr.no
Muszę również wspomnieć nieco o bezpieczeństwie: koniecznie informujmy rodzinę czy znajomych, gdzie konkretnie się udajemy oraz kiedy mniej więcej planujemy wrócić. Jeśli poruszamy się po polskich górach, koniecznie instalujemy na telefonie aplikację GOPR RATUNEK.
- Ratunek GOPR
Połączenie wszystkich elementów w całość tj. lokalizacji, czasu przejścia/dojazdu, kierunek padania światła i wreszcie prognoza pogody, w dużej mierze mogą przyczynić się do naszego fotograficznego sukcesu. Oczywiście ważne jest również szczęście, intuicja oraz nieco doświadczenia.
Co zabrać i jak przygotować się na plener w góry?
Ubranie i sprzęt turystyczny są kwestią dość indywidualną, ponieważ każdy z nas ma własne preferencje. Niemniej istotne jest to, aby buty i ubranie były wygodne. W góry ubieramy się warstwowo i w zależności od panującej wokół temperatury zakładamy kolejne warstwy lub je zdejmujemy. Nawet, jeżeli panuje słoneczna pogoda, w naszym plecaku powinien się znaleźć ciepły polar, kurtka przeciwdeszczowa/puchowa, warto również zabrać czapkę, rękawiczki oraz skarpety i bieliznę termoaktywną na zmianę. Podobnie jest ze sprzętem turystycznym. Osobiście polecam apteczkę, czołówkę, kije trekkingowe, termos oraz bukłak na wodę. Natomiast zimą rakiety śnieżne albo narty skiturowe. Należy pamiętać o prowiancie. Z pewnością nie może nam zabraknąć wody, a żele energetyczne, czekolada, batony czy owoce suszone, to sprawdzony i bardzo wygodny sposób na uzupełnianie energii. Istotne jest to, by cały ekwipunek dobierać do zaplanowanej wcześniej wycieczki, a zachowanie zdrowego rozsądku to podstawa – nie przesadzajmy ani w jedną, ani w drugą stronę.
W plecaku fotografa krajobrazu… czyli obiektyw do fotografii podróżniczej
Posiadany ekwipunek fotograficzny jest również kwestią bardzo indywidualną, ale niejedna osoba zada sobie pytanie, jaki sprzęt wybrać do fotografii krajobrazowej? Każdy fotograf ma nieco inne spojrzenie na pejzaż: budowa kadru, stosowany sprzęt oraz techniki wynikają z doświadczenia, nawyków czy wreszcie własnego stylu. Niektórzy fotografowie używają tylko i wyłącznie szerokich szkieł inni wolą teleobiektywy, jeszcze inni jako obiektyw do krajobrazu wybiorą stałkę. Osobiście uważam, że fotografując pejzaże, nie powinniśmy w żaden sposób ograniczać się, jeśli chodzi o zakres ogniskowych. Warto być dobrym obserwatorem, a obiektyw dobierać do określonych warunków oraz efektów, jakie zamierzamy uzyskać. Zmiana ogniskowej bardzo mocno wpływa na perspektywę oraz poszczególne plany, posługiwanie się różnymi obiektywami powoduje, że nie wpadamy w rutynę, nie fotografujemy wszystkiego w jeden i ten sam sposób. Moim zdaniem “Święta trójca”, “Trzej królowie” to podstawowy sprzęt, który po prostu trzeba mieć! Obiektywy w zakresie 14-24/24-70/70-200mm pozwalają fotografować sceny w każdych warunkach, w żaden sposób nie ograniczając fotografa. Ponadto, jeśli lubimy fotografować na nieco dłuższych ogniskowych niż 200mm, warto mieć w swojej szklarni obiektyw w zakresie 150-600mm lub wszechstronny 60-600mm. Tak długi teleobiektyw pozwala w prosty sposób wydobyć z kadru wspaniałe ujęcia detali, które giną w szerokich kadrach niemal całkowicie. Co bardzo istotne, teleobiektywy pozwalają również na fotografowanie szczytów górskich będących w dużej odległości od fotografa. Uważam, że górska sesja bez statywu, wężyka, zapasowych kart pamięci i baterii, zestawu filtrów polaryzacyjnych, połówkowych oraz szarych nie ma sensu. Cały sprzęt fotograficzny, plus dodatkową odzież, jedzenie, picie oraz pozostałe akcesoria najwygodniej transportować w pojemnym, wygodnym i posiadającym dobry system transportowy plecaku. Ważne, aby wędrówka nie była udręką, a noszenie sprzętu było komfortowe nawet w czasie wielogodzinnej eskapady.
